Wat zijn bergschoenen?
Bergschoenen zijn - zoals de naam al aangeeft - hoge, stevige schoenen die speciaal zijn ontworpen voor bergtochten. Dit impliceert het gebruik op soms ruwe paden en het beklimmen van klimpassages. Volgens de classificatie geïntroduceerd door het schoenenbedrijf Meindl kunnen de meeste bergschoenen worden ingedeeld in de categorieën B/C en C.
- Bergschoenen Categorie C: Bergschoenen van categorie C komen het beste tot hun recht bij tochten in het hooggebergte op gletsjers en bij de zwaarste trekkingtochten.
- Stijgijzervaste bergschoenen: Wat betreft de stijgijzervastheid zijn de meeste bergschoenen op zijn minst beperkt stijgijzervast (dus geschikt voor stijgijzers met riembinding) tot zelfs geschikt voor kantelhendel-stijgijzers. In de productbeschrijvingen vind je hier meestal een passende opmerking over.
Verschil tussen bergschoenen en wandelschoenen
Het verschil tussen bergschoenen en wandelschoenen (en lichtere trekkingschoenen) ligt voornamelijk in een steviger, robuuster ontwerp en een stijvere tussenzool, die bij veel modellen ook het gebruik van lichte stijgijzers of stijgijzers met kantelhendel toelaat. Bergschoenen geven de voet meer ondersteuning en grip op lastig terrein.
Waarvoor worden bergschoenen gebruikt?
- Bergschoenen voor via ferrata: Bergschoenen voor via ferrata onderscheiden zich van standaard bergschoenen door hun iets lichtere constructie - je wilt natuurlijk niet te veel gewicht aan je voeten hebben, vooral niet op vermoeiende via ferrata-routes. In feite is hier dus geen sprake van een klassieke bergschoen, maar eerder van een (lichte) wandelschoen. Daarnaast hebben deze klimschoenen een slijtvast, gripvast voorstuk dat bestand is tegen de vaak intensieve rotscontacten tijdens via ferrata-routes en ook kortere wrijvingsklimpassages mogelijk maakt. Om de voet wat meer bewegingsvrijheid te geven, hebben deze via ferrata-schoenen een iets lagere schacht.
- Bergschoenen voor een Alpenoversteek: Bergschoenen voor een Alpenoversteek moeten het beste van beide werelden combineren - het comfort en goede afrolgedrag van wandelschoenen, evenals de stabiliteit en robuustheid van bergschoenen. Een licht gewicht en (lichte) stijgijzervastheid zijn ook wenselijk! Om deze redenen vind je schoenen die geschikt zijn voor een Alpenoversteek eerder in het gebied van wandel- en trekkingsschoenen dan bij de klassieke bergschoenen.
- Ultralichte bergschoenen: Ueli Steck heeft het snelbeklimmen populair gemaakt - en daarmee ook een nieuwe schoenenklasse geïntroduceerd. Waarom zouden er alleen ultralichte hardloopschoenen zijn en geen ultralichte berg- en hoogtetour-schoenen? Scarpa heeft bijvoorbeeld de Ribelle-serie met ultralichte hoogtetourschoenen in het assortiment, waarbij het materiaalgebruik tot het noodzakelijke wordt beperkt. Maar ook bergbeklimmers die niet meteen een hoogtetour plannen, vinden een ruime keuze aan lichte bergschoenen.
- Waterdichte bergschoenen: Waterdichte en ademende membranen behoren tot de standaarduitrusting van bergschoenen. Sommige modellen hebben geen functionele membranen - deze zijn echter een zeldzaamheid geworden in de steeds technischer wordende constructie van bergschoenen. Een voorbeeld hiervan is het model "Ortler" van Meindl.
Waar moet ik op letten bij pasvorm & maat?
Wat betreft de schoenmaat is het beter om bergschoenen een beetje te groot te kopen dan een beetje te klein, zodat je betrouwbaar beschermd bent tegen blauwe teennagels bij het afdalen van de berg. Bij expeditieschoenen zijn je tenen bovendien beter beschermd tegen bevriezing met wat extra ruimte. Probeer daarom meerdere maten met dikke sokken uit voordat je een beslissing neemt!
Bergschoenen voor brede voeten: Sommige fabrikanten, zoals Hanwag, hebben speciale trekking- en bergschoenen voor bredere voeten in hun assortiment - deze zijn bijvoorbeeld gemarkeerd met de toevoeging "Wide" (Hanwag) of "Comfort Fit" (Meindl).
Bergschoenen voor hallux valgus
Als je last hebt van de zogenaamde hallux valgus ("knobbelteen"), moet je in geval van twijfel kiezen voor een leren laars. Deze bieden de mogelijkheid om door een specialist op bepaalde plaatsen iets uit te rekken. Schoenen met kunstvezel bovenmateriaal zijn over het algemeen iets minder flexibel. Hanwag heeft ook een bunion-categorie met schoenmodellen op basis van een speciale hallux valgus-leest.
Zijn er veganistische bergschoenen?
Veganistische klimschoenen en hardloopschoenen zijn al in opkomst. Veganistisch geproduceerde bergschoenen hebben (nog) een ondergeschikte rol. De reden hiervoor is eenvoudig te verklaren: bergschoenen zijn complexe producten waarbij een verscheidenheid aan verschillende materialen wordt gebruikt. Naarmate er echter verbazingwekkende vooruitgang wordt geboekt op dit gebied, is het slechts een kwestie van tijd voordat veganistische bergschoenen de markt betreden.
Waarvoor worden expeditieschoenen gebruikt?
Expeditieschoenen zijn de eerste keuze voor de allerhoogste bergen. Door hun constructie (zie hierboven) staat hier het behoud van warmte, bescherming tegen bevriezing en extreme robuustheid op de eerste plaats. Dit betekent ook dat expeditieschoenen zich goed voelen op hoogtes vanaf 5000 meter en hoger!
Sommige fabrikanten bieden expeditieschoenen aan voor verschillende hoogtegebieden - een aanwijzing hiervoor is vaak te vinden in de productnamen, zoals bij de laarzen van het merk Mammut (Mammut Nordwand 6000 High) of Scarpa (Scarpa Phantom 6000).
Verschil tussen expeditieschoenen en bergschoenen
Expeditieschoenen verschillen van bergschoenen door hun hogere schacht, waar meestal een hoge gaiter aan is bevestigd. Vaak is de hele vetering van de schoen verborgen onder de gaiter en alleen toegankelijk via een waterdichte rits.
Expeditieschoenen zijn vaak gebaseerd op hoogtetour-schoenen die zijn geoptimaliseerd voor gebruik bij koudere temperaturen. Bij sommige modellen zijn isolerende elementen toegevoegd, zoals Primaloft-voering, en worden BOA-snelvetersluitingen of warmtereflecterende aluminiumfolie gebruikt.
Expeditieschoenen: waterdicht & stijgijzervast
Bij expeditieschoenen wordt over het algemeen geen leer, maar voornamelijk kunststof gebruikt, afhankelijk van de hoogte waarvoor de schoen is ontworpen. Isolatiematerialen zijn net zo gewoon als een permanente, betrouwbare waterdichtheid, vaak met behulp van een ademende Gore Tex-membraan. Expeditieschoenen moeten immers bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden. Betrouwbare stijgijzervastheid en een geïntegreerde gaiter zijn standaard bij expeditieschoenen.